จ.-4 : ทุกขนิโรธคามินีปฏิปทาอริยสัจ

ภิกษุ ท. ! ก็ อริยสัจคือหนทางเป็นเครื่องให้ถึงความดับไม่เหลือแห่งทุกข์ นั้นเป็นอย่างไรเล่า ? คือ หนทางอันประเสริฐ ประกอบด้วยองค์แปดนี้เอง, องค์ 8 คือ ความเห็นชอบ ความดำริชอบ วาจาชอบ การงานชอบ อาชีวะชอบ ความเพียรชอบ ความระลึกชอบ ความตั้งใจมั่นชอบ.

ภิกษุ ท. ! ความเห็นชอบ เป็นอย่างไร ? ภิกษุ ท. ! ความรู้ในทุกข์ ความรู้ในเหตุให้เกิดทุกข์ .... ฯลฯ .... (ข้อความพิสดารต่อไปนี้ดูได้ที่หน้า 135 ถึงหน้า 137 แห่งหนังสือเล่มนี้ หัวข้อว่า “อริยสัจ 4 ที่ทรงแสดงโดยพิสดาร (นัยที่ หนึ่ง)”).

ด้วยอาการอย่างนี้แล ที่ภิกษุเป็นผู้ มีปรกติพิจารณาเห็นธรรม ในธรรม ท. อันเป็นภายในอยู่ บ้าง, ในธรรม ท. อันเป็นภายนอกอยู่ บ้าง, ในธรรม ท. ทั้งภายในและภายนอกอยู่ บ้าง, และเป็นผู้มีปรกติพิจารณาเห็นธรรมเป็นเหตุเกิดขึ้น (แห่งธรรม) ในธรรม ท. (นี้) อยู่ บ้าง, เห็นธรรมเป็นเหตุเสื่อมไป (แห่งธรรม) ในธรรม ท. (นี้) อยู่ บ้าง, เห็นทั้งธรรมเป็นเหตุเกิดขึ้นและเสื่อมไป (แห่งธรรม) ในธรรม ท. (นี้) อยู่ บ้าง. ก็แหละสติ(คือความระลึก) ว่า “ธรรม ท. มีอยู่” ดังนี้ของเธอนั้น เป็นสติที่เธอดำรงไว้เพียงเพื่อความรู้ เพียงเพื่ออาศัยระลึก, ที่แท้เธอเป็นผู้ที่ตัณหาและทิฏฐิอาศัยไม่ได้ และเธอไม่ยึดมั่นอะไร ๆ ในโลกนี้ ภิกษุ ท.! ภิกษุชื่อว่าเป็นผู้มีปรกติพิจารณาเห็นธรรม ในธรรมทั้งหลายคืออริยสัจ 4 อย่างอยู่ แม้ด้วยอาการอย่างนี้.

- นัยแห่งอานาปานสติสูตร : ๑๔/๑๙๗/๒๘๙.

- นัยแห่งมหาสติปัฏฐานสูตร : ๑๐/๓๓๕ - ๓๔๘/๒๙๐ - ๒๙๙.


เกี่ยวกับธรรมโฆษณ์ออนไลน์ (Disclaimer)
แม้ระบบ "ธรรมโฆษณ์ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้องมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"

หนังสือที่เกี่ยวข้อง