องค์ 8 แห่งอริยมรรค สงเคราะห์ลงในสิกขา 3

“ข้าแต่แม่เจ้า ! อริยอัฏฐังคิกมรรค เป็นอย่างไรเล่า ?”

“อาวุโสวิสาขะ ! อริยอัฏฐังคิกมรรค ได้แก่สิ่งเหล่านี้คือ สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ สัมมาวายามะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ.”

“ข้าแต่แม่เจ้า ! อริยอัฏฐังคิกมรรค เป็นสังขตธรรม หรืออสังขตธรรม ?”

“อาวุโสวิสาขะ ! อริยอัฏฐังคิกมรรค เป็นสังขตธรรม.”

“ข้าแต่แม่เจ้า ! ขันธ์ทั้ง 3 (ศีล - สมาธิ - ปัญญาขันธ์) สงเคราะห์ด้วยอริยอัฏฐังคิกมรรคหรือ, หรือว่าอริยอัฏฐังคิกมรรค สงเคราะห์ด้วยขันธ์ 3 ?”

“อาวุโสวิสาขะ ! ขันธ์ทั้ง 3 ไม่ได้สงเคราะห์ในอริยอัฏฐังคิกมรรค ; แต่ อริยอัฏฐังคิกมรรค ต่างหาก สงเคราะห์ในขันธ์ทั้ง 3, คือสัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ 3 อย่างนี้ สงเคราะห์ใน ศีลขันธ์ ; สัมมาวายามะ สัมมาสติ สัมมาสมาธิ 3 อย่างนี้ สงเคราะห์ใน สมาธิขันธ์ ; สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ 2 อย่างนี้ สงเคราะห์ใน ปัญญาขันธ์. …. ฯลฯ …. .”

- มู. ม. 12/549, 555/508,513.

(ข้อความข้างบนนี้ เป็นคำของธัมมทินนาเถรี กล่าวตอบแก่วิสาขอุบาสก ครั้นอุบาสกนำข้อความนี้ไปกราบทูลพระผู้มีพระภาค พระผู้มีพระภาคได้ตรัสว่า “วิสาขะ ! ธัมมทินนาภิกษุณีเป็นบัณฑิต มีปัญญามาก ; ถ้าเธอถามข้อความนั้นกะเรา เราก็จะพยากรณ์กะเธอเช่นเดียวกับที่ธัมมทินนาภิกษุณีพยากรณ์แล้วแก่เธอ เธอจงทรงจำเนื้อความนั้นไว้.” ดังนั้นเป็นอันว่า ข้อความของธรรมทินนาเถรีมีค่าเท่ากับพระพุทธภาษิต จึงนำมาใส่ไว้ในหนังสือนี้ ในลักษณะเช่นนี้).


เกี่ยวกับธรรมโฆษณ์ออนไลน์ (Disclaimer)
แม้ระบบ "ธรรมโฆษณ์ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้องมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"

หนังสือที่เกี่ยวข้อง