เบญจขันธ์ เป็นที่บัญญัติกฎแห่งสังขตะ

อานนท! ถาคนทั้งหลาย จะพึงถามเธออยางนี้วา "ทานอานนท! กฎแหงความบังเกิดขึ้นก็ดี กฎแหงความเสื่อมไปก็ดี กฎแหงความเปลี่ยนไปเปนอยางอื่นจากที่เปนอยูแลวก็ดี ไดถูกบัญญัติแลว จักถูกบัญญัติ และยอมถูกบัญญัติอยู แกธรรมเหลาไหนเลา ?" ดังนี้, อานนท! เธอถูกถามอยางนี้แลว จะตอบเขาวาอยางไร ?

"ขาแตพระองคผูเจริญ ! ถาคนทั้งหลาย จะพึงถามขาพระองคเชนนั้นแลวขาแตพระองคจะตอบแกเขาอยางนี้วา 'ผูมีอายุ' ! รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณเหลาใด ลวงไปแลว แปรปรวนไปแลว; กฎแหงความบังเกิดขึ้นก็ดี กฎแหงความเสื่อมไปก็ดี กฎแหงความเปลี่ยนไปเปนอยางอื่นจากที่เปนอยูแลวก็ดี ไดถูกบัญญัติแลวแกหมูแหงธรรมเหลานั้น, ผูมีอายุ ! รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ เหลาใดยังไมเกิด ยังไมปรากฏ; กฎแหงความบังเกิดขึ้นก็ดี กฎแหงความเสื่อมไปก็ดี กฎแหงความเปลี่ยนไปเปนอยางอื่นจากที่เปนอยูแลวก็ดี จักถูกบัญญัติ แกหมูแหงธรรมเหลานั้น, ผูมีอายุ ! รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ เหลาใด เปนสิ่งเกิดอยูแลว ปรากฏอยูแลว; กฎแหงความบังเกิดขึ้นก็ดี กฎแหงความเสื่อมไปก็ดี กฎแหงความเปลี่ยนไปเปนอยางอื่นจากที่เปนอยูแลวก็ดี ยอมถูกบัญญัติอยู แกหมูแหงธรรมเหลานั้น' ดังนี้. ขาแตพระองคผูเจริญ ! ขาพระองค เมื่อถูกถามอยางนั้น จะพึงตอบแกเขาอยางนี้."

ถูกแลว อานนท ! ถูกแลว อานนท ! รูป เวทนา สัญญา สังขารและวิญญาณ เหลาใด ลวงไปแลว ดับไปแลว แปรปรวนไปแลว; กฎแหงความบังเกิดขึ้นก็ดี กฎแหงความเสื่อมไปก็ดี กฎแหงความเปลี่ยนไปเปนอยางอื่น จากที่เปนอยู่แลวก็ดี ไดถูกบัญญัติแลว แกหมู่แหงธรรมเหลานั้น. อานนท ! รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ เหลาใด ยังไมเกิด ยังไมปรากฏ ;กฎแหงความบังเกิดขึ้นก็ดี กฎแหงความเสื่อมไปก็ดี กฎแหงความเปลี่ยนไปเปนอยางอื่นจากที่เปนอยูแลวก็ดี จักถูกบัญญัติแกหมูแหงธรรมเหลานั้น, อานนท! รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ เหลาใด เปนสิ่งเกิดอยูแลว ปรากฏอยู่แลว; กฎแหงความบังเกิดขึ้นก็ดี ยอมถูกบัญญัติอยู แกหมูแหงธรรมเหลานั้น. อานนท ! เธอ เมื่อถกถามอยางนั้นแลว พึงตอบแกเขาอยางนี้เถิด.

- ขนฺธ. สํ. 17/47-49/81-82


เกี่ยวกับธรรมโฆษณ์ออนไลน์ (Disclaimer)
แม้ระบบ "ธรรมโฆษณ์ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้องมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"

หนังสือที่เกี่ยวข้อง