ที่ติดของสัตว์

ภิกษุ ท.! สังสารวัฏ นี้เปนสิ่งที่มีเบื้องตนและเบื้องปลายอันบุคคลรูไมได (เพราะเปนวงกลม), เบื้องตน เบื้องปลาย ไมปรากฏแกสัตวทั้งหลายซึ่งมีอวิชชาเปนเครื่องกั้นมีตัณหาเปนเครื่องผูกพัน กําลังแลนไปอยู ทองเที่ยวไปอยู.

ภิกษุ ท.! สังสารวัฏ นี้เปนสิ่งที่มีเบื้องตนและเบื้องปลายอันบุคคลรูไมได (เพราะเปนวงกลม), เบื้องตน เบื้องปลาย ไมปรากฏแกสัตวทั้งหลายซึ่งมีอวิชชาเปนเครื่องกั้นมีตัณหาเปนเครื่องผูกพัน กําลังแลนไปอยู ทองเที่ยวไปอยู.

ภิกษุ ท .! เปรียบเหมือสุนัขถูกผูก ด้วยเครื่องผูกสุนัข ซึ่งเขาผูกไวที่หลักหรือเสาอันมั่นคง : ถามันจะเดิน ก็เดินเบียดหลักหรือเสานั้นเอง, ถามันจะยืนก็ยืนเบียดหลักหรือเสานั้นเอง, ถามันจะนั่งก็นั่งเบียดหลักหรือเสานั้นเอง, ถามันจะนอนก็นอนเบียดหลักหรือเสานั้นเอง, อุปมานี้ฉันใด;

ภิกษุ ท.! อุปไมยก็ฉันนั้น คือ บุถุชน ผูไมไดยินไดฟังยอมตามเห็นพรอม (คือเห็นดิ่งเปนประจํา) ซึ่งรูปว่า "นั่นของเรานั่นเปนเรานั่นเปนตัวตนของเรา" ดังนี้; ย่อมตามเห็นพรอม ซึ่งเวทนา ว่า "นั่นของเรา นั่นเปนเรา นั่นเปน ตัวตนของเรา" ดังนี้ ; ย่อมตามเห็นพรอม ซึ่งสัญญา ว่า "นั่นของเรา นั่นเปนเรา นั่นเปน ตัวตนของเรา" ดังนี้; ย่อมตามเห็นพรอม ซึ่งสังขาร ทั้งหลาย ว่า "นั่นของเรา นั่นเปนเรา นั่นเปนตัวตนของเรา" ดังนี้; และยอมตามเห็นพรอม ซึ่ง วิญญาณ วา "นั่นของเรานั่นเปนเรา นั่นเปนตัวตนของเรา" ดังนี้. ถาบุถุชนนั้นเดินอยูก็เดินอยูใกลๆ ปญจุปาทานนักขันธนี้เอง, ถาบุถุชนนั้นยืนอยูก็ยืนอยูใกล ๆ ปญจุปาทานักขันธนี้เอง, ถาบุถุชนนั้นนั่งอยูก็นั่งอยูใกล ๆ ปญจุปาทานักขันธนี้เอง, ถาบุถุชนนั้นนอนอยูก็นอนอยูใกล ๆ ปญจุปาทานักขันธนี้เอง.

ภิกษุท.! เพราะฉะนั้น ในเรื่องนี้ บุคคลควรพิจารณาดูจิตของตนอยูเสมอไป วา "จิตนี้ เศราหมองแลว ดวยราคะ โทสะ และโมหะ ตลอดกาลนาน" ดังนี้เถิด.

ภิกษุท.! เพราะฉะนั้น ในเรื่องนี้ บุคคลควรพิจารณาดูจิตของตนอยูเสมอไป วา "จิตนี้ เศราหมองแลว ดวยราคะ โทสะ และโมหะ ตลอดกาลนาน" ดังนี้เถิด.

- ขนฺธ. สํ. 17/183/258.


เกี่ยวกับธรรมโฆษณ์ออนไลน์ (Disclaimer)
แม้ระบบ "ธรรมโฆษณ์ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้องมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"

หนังสือที่เกี่ยวข้อง