สัตว์จำพวกวินิบาต กับการเห็นจตุราริยสัจ

ภิกษุ ท.! เปรียบเหมือนบุรุษทิ้งแอก (ไมไผ ?) ซึ่งมีรูอยูเพียงรูเดียว ลงไปในมหาสมุทร. ในมหาสมุทรนั้น มีเตาตาบอดตัวหนึ่ง ลวงไปรอยปๆ จะผุดขึ้นมาครั้งหนึ่งๆ. ภิกษุ ท.! เธอจะสําคัญความขอนี้วาอยางไร : จะเปนไปไดไหม ที่เตาตาบอดตัวนั้น ลวงไปรอยป ๆ จึงผุดขึ้นมาครั้งหนึ่ง ๆ จะพึงยื่นคอเขาไปในรูซึ่งมีอยูเพียงรูเดียวในแอกนั้น ?

"ขาแตพระองคผูเจริญ ! ขอนั้นจะเปนไปไดบาง ก็ตอเมื่อลวงกาลนานยาวในบางคราว".

ภิกษุ ท.! ขอที่ เตาตาบอด ตัวนั้น ตอ ลวงไปรอยปๆ จึงผุดขึ้นมาสักครั้งหนึ่ง ๆ จะพึง ยื่นคอเขาไปในรูซึ่งมีอยูเพียงรูเดียวในแอกนั้น ยังจะ เร็วเสียกวาการที่คนพาลซึ่งเขาถึงการเกิดเปนวินิบาตแลว จักไดความเปนมนุษยสักครั้งหนึ่ง. ขอนั้นเพราะเหตุอะไรเลา ? ภิกษุ ท.! ขอนั้นเพราะเหตุวา ในหมูสัตวจําพวกวินิบาตนั้น ไมมีธัมมจริยา ไมมีสมจริยา ไมมีกุสลกิริยา ไมมีบุญญกิริยา, มีแตการเคี้ยวกินซึ่งกันและกัน. ภิกษุ ท.! การที่สัตวมีกําลังมากกวาเคี้ยวกินสัตวที่มีกําลังนอยกวา ยอม เปนไปเปนธรรมดา ในหมูสัตวจําพวกวินิบาตนั้น. ขอนั้นเพราะเหตุไรเลา ? ภิกษุ ท.! ขอนั้น เพราะความที่ไมเห็นอริยสัจทั้งสี่. อริยสัจสี่อยางไรเลา ? สี่อยางคือ อริยสัจคือทุกข อริยสัจคือ เหตุใหเกิดขึ้นแหงทุกข อริยสัจคือความดับไมเหลือแหงทุกข อริยสัจคือทางดําเนินใหถึงความดับไมเหลือแหงทุกข.

ภิกษุ ท.! เพราะเหตุนั้น ในเรื่องนี้ เธอพึงประกอบโยคกรรมอันเปนเครื่องกระทําใหรูวา "ทุกข เปนอยางนี้, เหตุใหเกิดขึ้นแหงทุกข เปนอยางนี้, ความดับไมเหลือแหงทุกขเปนอยางนี้, ทางดําเนินใหถึงความดับไมเหลือแหงทุกข เปนอยางนี้" ดังนี้.

- มหาวาร. สํ. 19/568/1743.


เกี่ยวกับธรรมโฆษณ์ออนไลน์ (Disclaimer)
แม้ระบบ "ธรรมโฆษณ์ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้องมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"

หนังสือที่เกี่ยวข้อง