ปัจจัยแห่งทุกข์ โดยเอนกปริยาย

....ทุกข์อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ทุกข์ทั้งปวงนั้นมีอุปธิเป็นปัจจัย.... ....ทุกข์อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ทุกข์ทั้งปวงนี้มีอวิชชาเป็นปัจจัย.... ....ทุกข์อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ทุกข์ทั้งปวงนี้มีสังขารเป็นปัจจัย.... ....ทุกข์อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ทุกข์ทั้งปวงนั้นมีวิญญาณเป็นปัจจัย.... ....ทุกข์อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ทุกข์ทั้งปวงนั้นมีผัสสะเป็นปัจจัย.... ....ทุกข์อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ทุกข์ทั้งปวงนั้นมีเวทนาเป็นปัจจัย.... ....ทุกข์อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ทุกข์ทั้งปวงนั้นมีตัณหาเป็นปัจจัย.... ....ทุกข์อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ทุกข์ทั้งปวงนั้นมีอุปาทานเป็นปัจจัย.... ....ทุกข์อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ทุกข์ทั้งปวงนั้นมีอารัมภะ (ความเกาะเกี่ยว)เป็นปัจจจัย.... ....ทุกข์อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ทุกข์ทั้งปวงนั้นมีอาหารเป็นปัจจัย.... ....ทุกข์อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้น ทุกข์ทั้งปวงนั้นมีอิญชิตะ (ความหวั่นไหว)เป็นปัจจัย....

นี้เป็นอนุปัสสนาหนึ่ง ๆ.

(อนุปัสสนา 11 ประการนี้ เป็นคู่กับอนุปัสสนาอีก 11 ประการ อันเป็นฝ่ายนิโรธ ซึ่งได้แยกไปใส่ไว้ในหมวดทุกขนิโรธอริยสัจ โดยหัวข้อว่า "เหตุดับแห่งทุกข์ที่ตรัสไว้โดยอเนกปริยาย". ผู้ศึกษาพึงสังเกตเห็นได้เองว่า การแยกให้เป็นปริยายมากออกไป กระทำ ได้โดยลักษณะเช่นนี้).

- สุตฺต. ขุ. 25/474-479/392-402.


เกี่ยวกับธรรมโฆษณ์ออนไลน์ (Disclaimer)
แม้ระบบ "ธรรมโฆษณ์ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้องมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"

หนังสือที่เกี่ยวข้อง