อริยสัจ 4 สำหรับความเป็นอริยบุคคล

ภิกษุ ท.! ภิกษุผูถึงความเปนเทพ เปนอยางไรเลา ? ภิกษุ ท.! ภิกษุในกรณีนี้ สงัดแลวจากกาม และสงัดแลวจากสิ่งอันเปนอกุศลทั้งหลาย บรรลุฌานที่หนึ่ง ซึ่งมีวิตกวิจาร มีปติและสุข อันเกิดแตวิเวก แลวแลอยู; เพราะสงบวิตกวิจารเสียได บรรลุฌานที่สอง อันเปนเครื่องผองใสแหงใจในภายใน ทําใหเกิดสมาธิมีอารมณอันเดียว ไมมีวิตกวิจาร มีแแตปติและสุข อันเกิดแตสมาธิ แลวแลอยู; เพราะความจางไปแหงปติ ยอมอยูอุเบกขา มีสติ-สัมปชัญญะ เสวยสุขดวยนามกาย บรรลุฌานที่สาม อันเปนฌานที่พระอริยเจากลาววา "ผูไดฌานนี้ เปนผูอยูอุเบกขา มีสติอยูเปนสุข" ดังนี้แลวแลอยู; เพราะละสุขและละทุกขเสียได และเพราะความดับหายไปแหงโสมนัสและโทมนัสในกาลกอน บรรลุฌานที่สี่ อันไมมีทุกขไมมีสุข มีแตความที่สติเปนธรรมชาติบริสุทธิ์เพราะอุเบกขา แลวแลอยู. ภิกษุ ท.! ภิกษุ ผูถึงความเปนเทพยอมมีได ดวยอาการอยางนี้แล.

ภิกษุ ท.! ภิกษุผูถึงความเปนพรหม เปนอยางไรเลา ? ภิกษุ ท.! ภิกษุในกรณีนี้ แผจิตอันประกอบดวยเมตตา, กรุณา, มุฑิตา, อุเบกขา สูทิศที่หนึ่งทิศที่สอง ที่สาม และที่สี่ โดยลักษณะอยางเดียวกันตลอดโลกทั้งสิ้น ในที่ทั้งปวงทั้งเบื้องบน เบื้องต่ํา และดานขวาง, ดวยจิตอันประกอบดวยเมตตา, กรุณา, มุทิตา, อุเบกขา อันไมมีเวร ไมมีพยาบาท เปนจิตกวางขวาง ประกอบดวยคุณอันใหญหลวงหาประมาณมิได แลวแลอยู. ภิกษุ ท.! ภิกษุ ผูถึงความเปนพรหม ยอมมีได ดวยอาการอยางนี้แล.

ภิกษุ ท.! ภิกษุผูถึงอาเนญชา เปนอยางไรเลา ? ภิกษุ ท.! ภิกษุ ในกรณีนี้, เพราะผานพนการกําหนดจดหมายในรูปเสียได โดยประการทั้งปวง, เพราะความดับแหงการกําหนดหมายในอารมณที่ขัดใจ. และเพราะการไมทําในใจซึ่งการกําหนดหมายในภาวะตาง ๆ เสียได เขาถึงอากาสานัญจายตนะ อันมีการทําในใจวา "อากาศไมมีที่สิ้นสุด" ดังนี้, แลวแลอยู; เพราะผานพนอากาสานัญจายตนะเสียไดโดยประการทั้งปวง เขาถึงวิญญาณัญจายตนะ อันมีการทําในใจวา “วิญญาณไมมีที่สิ้นสุด” ดังนี้, แลวแลอยู; เพราะผานพนวิญญาณัญจายตนะเสียไดโดยประการทั้งปวง เขาถึงอากิญจัญญยตนะ อันมีการทําในใจวา "อะไร ๆ ไมมี" ดังนี้, แลวแลอยู; เพาะผานพนอากิญกัจจายตนะเสียไดโดยประการทั้งปวง เขาถึงเนวสัญญานาสัญญายตนะ, แลวแลอยู, ภิกษุ ท.! ภิกษุ ผูถึงอาเนญชา ยอมมีได ดวยอาการอยางนี้แล

ภิกษุ ท.! ภิกษุผูถึงความเปนอริยะ เปนอยางไรเลา ? ภิกษุ ท.!ภิกษุ ในกรณีนี้ ยอมรูชัดตามที่เปนจริงวา "ทุกขเปนเชนนี้ๆ", ยอมรูชัดตามที่เปนจริงวา "เหตุใหเกิดทุกขเปนเชนนี้ๆ". ยอมรูชัดตามที่เปนจริงวา "ความดับไมเหลือแหงทุกข เปนเชนนี้ๆ", ยอมรูชัดตามที่เปนจริงวา "ขอปฏิบัติเครื่องใหถึงความดับไมเหลือแหงทุกข เปนเชนนี้.ๆ" ดังนี้. ภิกษุ ท.! ภิกษุผูถึงความเปนอริยะ ยอมมีได ดวยอาการอยางนี้แล.

จตุกฺก. อํ. 21/249/190.


เกี่ยวกับธรรมโฆษณ์ออนไลน์ (Disclaimer)
แม้ระบบ "ธรรมโฆษณ์ออนไลน์" พยายามปรับปรุงข้อมูลให้ถูกต้องมากที่สุด ผู้ศึกษาก็พึงตรวจสอบกับตัวเล่มหนังสือต้นฉบับ ที่มีการพิมพ์ครั้งล่าสุด ก่อนนำข้อมูลไปใช้ในการอ้างอิง"

หนังสือที่เกี่ยวข้อง